-
1 сукыр лампа
копти́лка, ла́мпа-мига́лка -
2 сукыр
прил.1) прям.; перен. слепо́й || слепе́ц, слепо́йсукыр карт — слепо́й стари́к
тумыштан сукыр — слепо́й от рожде́ния
сукырлар әлифбасы — а́збука для слепы́х
сукыр мәхәббәт — слепа́я любо́вь
сукыр ышану — слепа́я ве́ра
сукыр ачу — слепа́я я́рость
сукыр күп күрер, аксак күп йөрер — (погов.) слепо́й мно́го ви́дит, хромо́й мно́го хо́дит
2) перен. слепо́й, неве́жественный, тёмныйсукыр көчләр — слепы́е (невежественные, тёмные) си́лы
3) перен. дыря́вый, испо́рченныйсукыр чикләвек — гнило́й оре́х
сукыр акча — дыря́вая моне́та
•- сукыр кигәвен
- сукыр кычыткан
- сукыр лампа
- сукыр тап
- сукыр тары
- сукыр тәкә
- сукыр тәрәзә
- сукыр тычкан
- сукыр ут
- сукыр чебен
- сукыр черки
- сукыр чәчәк
- сукыр эчәк••сукыр бәхет — слепо́й слу́чай
сукыр бер тиенгә (тиен дә) тормый — гроша́ ме́дного (ло́маного) не сто́ит; вы́еденного яйца́ не сто́ит
сукыр бер тиенем дә юк — нет ни гроша́ за душо́й
сукыр бер тиенгә куймый — ни в грош не ста́вит
сукыр да күрерлек — и слепо́му ви́дно
сукыр көе — см. сукырларча
сукыр тавыгы да юк — ни гроша́ за душо́й
сукыр чебен урынына — как мошкара́
сукыр ышану — слепа́я ве́ра
сукыр ябалак — см. сукыр тавык 1)
сукырга суд юк — дураку́ зако́н не пи́сан
-
3 сукыр ут
см.сукыр лампа -
4 лампа
сущ.1) ла́мпа ( керосиновая) || ла́мповый ( абажур)тәлинкәле ла́мпа — ла́мпа с абажу́ром
асылмалы (асулы) ла́мпа — вися́чая (подве́шенная) ла́мпа
сукыр ла́мпа — ла́мпа без стекла́ (букв. слепа́я ла́мпа); копти́лка
ла́мпа пыяласы — ла́мповое стекло́
2) электри́ческая ла́мпочкакварц ла́мпасы — ква́рцевая ла́мпа
көн яктылыгы (көндезге яктылык) ла́мпасы — ла́мпа дневно́го све́та
неон ла́мпасы — нео́новая ла́мпа
ла́мпа яктысы — свет от ла́мпы
ла́мпа кабызу (яндыру, ягу) — заже́чь (ого́нь) ла́мпы
ла́мпа сүндерү — туши́ть ла́мпу
• -
5 бака
I сущ.1) лягу́шка; жа́ба || лягуша́чий, жа́бийбака уылдыгы — икра́ лягу́шки, лягуша́чья икра́
бака чурлавы — лягуша́чья трель, пе́ние лягу́шки
••гыйшыктан бака да сайрый — посл. от любви́ и лягу́шка поёт
2) твёрдая о́пухоль, желва́к ( в теле человека и животных); ( небольшой) наро́ст, наплы́в на ствола́х дере́вьев3) перен.; разг. детали в различных приспособлениях и машинах в виде пластинки с отверствиями или углублениями в серединеа) верту́шка двере́й и кали́токб) шип, на кото́ром враща́ется ве́рхний жёрновв) подпя́тник воро́т4) разг.а) горе́лка ла́мпы (с круглой сеткой, куда вставляется пузырёк)б) копти́лка, ла́мпа без пузырька́; см. тж. бакут, сукыр лампа5) басы́, басо́вая кла́виша музыка́льного инструме́нтагармун бакасы — басы́ гармо́ни
•- бака түшәге
- бака кашыгы
- бака казаны
- бака пәрәвезе
- бака сакалы
- бака тәңкәсе
- бака уты
- бака үләне
- бака яфрагы••- бака күлебака башлы — с широ́ким носко́м ( об обуви)
- бака туе II сущ.; диал.1) этногр. вид куло́на (женское накосное украшение в виде драгоценного камня, жемчужины, монеты и т. п. вделанных в металлическую оправу), куло́н с (подвешенными) моне́тами2) пря́жка ( с вделанными драгоценными камнями)3) вид узо́ра на ша́ли
См. также в других словарях:
сукыр — с. 1. Күрү тойгысыннан мәхрүм, күрә алмый торган 2. күч. Әйләнә тирәдәге эшләрне күрмәүче, хәлне белмәүче, бик игътибарсыз. Надан 3. күч. Кеше ихтыярында булмаган очраклыкка нигезләнгән, стихияле (табигать көчләре һ. б.). Анык нигезе, әзме күпме… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төтек — сир. Төтәп, төтен чыгарып тора торган, куыксыз лампа; сукыр лампа … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пыскый — диал. Сукыр лампа … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге